ADHD to problem, który przez lata był bagatelizowany. Stąd tak wiele osób dorosłych, które nie zostały prawidłowo zdiagnozowane jako dzieci. ADHD to nie jest efekt braku dyscypliny – to poważne zaburzenie. Jeśli Twoje dziecko się z nim mierzy lub jeśli podejrzewasz, że to problem, który może dotyczyć Twojego dziecka, dowiedz się jak najwięcej na ten temat i poszukaj profesjonalnej pomocy. Czym jest ADHD? Jak się objawia i jak pomóc dziecku? Przeczytaj!
Czym jest ADHD?
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to inaczej zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Zaburzenie to ma niebagatelny wpływ na koncentrację, poziom aktywności i kontrolę impulsów. Dziecko z ADHD może wydawać się wielu po prostu niegrzeczne czy niewychowane, ale to krzywdząca opinia. Jego mózg po prostu działa inaczej i jeśli dziecko nie nauczy się odpowiedniego radzenia sobie z problemem, jeśli rodzice będą bagatelizować i lekceważyć problem, jakim jest ADHD, będzie się on tylko pogłębiał.
Najczęściej ADHD diagnozuje się u dzieci, ale wcale nie znaczy to, że nie istnieją dorośli z ADHD. Nie jest to zaburzenie, z którego się wyrasta. Towarzyszy ono człowiekowi już przez całe życie. Może się zdarzyć, że z wiekiem objawy będą już mniej intensywne, ale to wymaga odpowiedniego podejścia – w tym podjęcia terapii.
Może się też zdarzyć, że ADHD zostanie zdiagnozowane u osób dorosłych. Nie znaczy to jednak, że nabyli oni to zaburzenie z wiekiem. Oznacza to jedynie, że w dzieciństwie nie zostali odpowiednio zdiagnozowani. Takich osób może być naprawdę dużo. Na szczęście jednak świadomość społeczna dotycząca ADHD zaczyna się zmieniać i coraz częściej temat ten pojawia się w przestrzeni publicznej.
ADHD ma wpływ na całe życie dziecka – wpływa na jego kontakty z rodziną i rówieśnikami, zachowanie, czy też samoocenę. Jeśli dziecko będzie słyszało ciągle, że jest niegrzeczne lub leniwe, że brakuje mu dyscypliny i będzie ciągle karane za to, co robi, będzie czuć się coraz bardziej sfrustrowane. Frustracja ta może znaleźć ujście w jeszcze gorszym zachowaniu. Wpłynie też na obniżenie samooceny dziecka, bo dziecko z czasem zacznie wierzyć, że to właśnie ono jest problemem i jest po prostu złym dzieckiem. A to może zaważyć na całej przyszłości dziecka.
Jakie są objawy ADHD?
Objawy ADHD można podzielić na trzy główne kategorie. Są to:
- Nadmierna aktywność
- Problemy z uwagą i koncentracją
- Impulsywność
Nadmierna aktywność oznacza, że dzieci rozsadza energia. Często nie są w stanie usiedzieć w jednym miejscu, co może okazać się bardzo problematyczne, zwłaszcza w szkole, gdzie dzieci muszą siedzieć w ławkach przez czterdzieści pięć minut. Dla dziecka z ADHD często to bardzo trudne, a nawet wręcz niemożliwe. Przez to dzieci mogą mieć problemy w szkole – być uważane za niegrzeczne, takie, które przeszkadzają w lekcjach czy takie, które nie słuchają nauczyciela. To wszystko może odbić się na ich ocenach i kontaktach z rówieśnikami. Nadaktywne dziecko może być też bardzo gadatliwe – może przerywać innym, by samemu coś powiedzieć. Może też gubić się w strumieniu własnych myśli i nie być w stanie w sposób spójny dokończyć opowiadanej historii.
Problemy z uwagą i koncentracją są bardzo powszechne. Dziecko z ADHD bardzo szybko się rozprasza. Nie jest w stanie skupić się na dłużej na wykonywaniu jednej czynności i bardzo szybko jest w stanie porzucić to, co zaczęło, bo jego uwaga jest już gdzie indziej. Może też zapominać o swoich obowiązkach – zarówno domowych, jak i szkolnych. Ma też tendencję do gubienia swoich rzeczy, bo po prostu o nich zapomni.
Dla takiego dziecka wyzwaniem są lekcje szkolne, odrabianie zadań domowych, czy pisanie sprawdzianów. Myśli dziecka błądzą, a monotonne lub nudne zadanie staje się niesamowicie trudne do wykonania. To wszystko również może odbić się na ocenach dziecka, a także na tym jak dziecko jest postrzegane przez nauczycieli, innych uczniów, czy rodzinę.
Kolejną główną cechą ADHD jest impulsywność. Dziecko z ADHD jest w stanie działać szybciej niż pomyśleć nad konsekwencjami. Może więc podejmować ryzykowane, pochopne decyzje i dopiero później tego żałować. Następnym razem jednak powtarza swój błąd, bo po prostu nie jest w stanie, nie umie postąpić inaczej.
To wszystko negatywnie wpływa na życie dziecka – impulsywne dziecko, które ma problemy z cierpliwością może być uznane za niegrzeczne i agresywne, co może odbić się na jego kontaktach z innymi ludźmi.
W przypadku dziecka z ADHD warto pamiętać, że pomoc specjalistów może być bardzo przydatna. Wizyta u psychologa dziecięcego może pomóc zrozumieć, czym ADHD jest w swojej istocie. Więcej informacji na ten temat znajdziesz tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/psycholog-dzieciecy-warszawa/.
Jak wspierać dziecko z ADHD w nauce?
Jeśli Twoje dziecko ma ADHD to potrzebuje Twojego wsparcia. A mądre wsparcie wymaga cierpliwości i zrozumienia tego, czym ADHD jest, z czym musi mierzyć się Twoje dziecko i jakie ma w związku z tym potrzeby. Problemy z koncentracją, kontrolą impulsów, nadmierna aktywność czy kłopoty z organizacją to powszechne problemy, z którymi muszą się zmierzyć dzieci z ADHD oraz ich rodzice.
Dziecko z ADHD może skorzystać na wprowadzeniu pewnej rutyny. To z pewnością wspomoże jego naukę odpowiedniego zarządzania czasem. Stałe godziny na sen, zabawę, posiłki czy naukę mogą stworzyć dziecku bezpieczne ramy, w których będzie umiało się poruszać i działać zgodnie z planem.
Zbyt duże lub zbyt ogólne zadania – jak na przykład „posprzątaj pokój” czy „ucz się” mogą się nie sprawdzić w przypadku dziecka z ADHD. O wiele lepiej jest podzielić zadania na mniejsze, konkretne części. „Poukładaj zabawki”, „wytrzyj kurze”, „przeczytaj jeden rozdział”. Pamiętaj też, że dziecko z ADHD szybko się rozprasza, dlatego pamiętaj o zaplanowaniu przerw w nauce i obowiązkach, by mogło odpocząć.
W zapobieganiu rozpraszaniu pomoże też takie zorganizowanie przestrzeni do nauki, by dziecko miało jak najmniej rozpraszaczy w swoim otoczeniu. Czyste, uporządkowane biurko, stonowane kolory – to wszystko może bardzo pomóc.
Pamiętaj też o współpracy ze szkołą. Nauczyciele powinni być świadomi tego, że dziecko ma ADHD, by mogli reagować w adekwatny sposób.